Większość programistów zna (albo powinna znać) serwis Stack Overflow. Dla niezorientowanych wyjaśniam, że jest to specyficznego rodzaju forum dyskusyjne dla koderów, nastawione przede wszystkim na zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi. Ze względu na swoje rozmiary mierzone liczbą zgromadzonej wiedzy, stanowi ono też doskonałe źródło szybkiej informacji w tych częstych przypadkach, gdy potrzebujemy prostego rozwiązania jakiegoś niezbyt skomplikowanego problemu.
Oprócz bycia nieocenioną pomocą w pracy programisty, SO jest też ciekawym przypadkiem sprawnie działającej społeczności, na straży której nie stoją całe zastępy moderatorów. Zamiast tego to sami użytkownicy – za pomocą sukcesywnie zdobywanych przywilejów, takich jak edycja czy tagowanie pytań – wcielają w życie zasady dyskusji. Podobno fachowo idea ta nazywa się crowdsourcingiem; możemy dołączyć to słówko do pokaźnej już liczby dziwnych pojęć spod znaku Web 2.0 :)
Centralnym mechanizmem, wokół którego kręci się światek Stack Overflow (oraz niezliczonych innych stron opartych na tym samym silniku) jest reputacja poszczególnych użytkowników. To zwykły numer, w swoim znaczeniu podejrzanie podobny do tzw. karmy, nad której obecnością na forum Warsztatu raz się nawet nieco rozpisałem. Reputacja jest zwiększana między innymi wtedy, gdy nasze pytania lub odpowiedzi zostaną poparte (upvote) przez innych użytkowników. To nam daje punkty, które w większej ilości przekładają się na przywileje quasi-moderatorskie. W sumie jest to więc klasyczny przykład sprzężenia zwrotnego dodatniego (positive feedback loop), występującego w świecie w najprzeróżniejszych formach – od giełdy po FarmVille.
Jak w każdym takim systemie, także i tutaj wszystkie trybiki nie zawsze jednak działają idealnie. Ponieważ reputacja w serwisie SO jest dobrem mającym wartość także poza nim, nie dziwi duża chęć do jej zwiększania, występująca u wielu użytkowników. Nie jest to wbrew pozorom nic trudnego – nawet mimo obecności licznych ekspertów z niemal każdej poddziedziny związanej z programowaniem, którzy weryfikują i oceniają udzielane odpowiedzi.
Jest tak z prostej przyczyny: w serwisie pojawia się całe mnóstwo pytań trywialnych, na które bez problemu odpowie każda średnio zaawansowana w danym temacie osoba. Ze względu na ilość użytkowników (ponad 700 tysięcy) fakt ten generuje dość komiczne sytuacje, gdy w przeciągu mniej niż minuty pojawiają się trzy albo cztery niemal dokładnie identyczne odpowiedzi. Zabawa czasami zamienia się więc raczej w konkurs szybkiego pisania na klawiaturze :)
Mimo tych wad muszę stwierdzić, że uczestnictwo w dyskusjach na SO jest w ogólnym rozrachunku bez wątpienia pożyteczne. Wymierną osobistą korzyścią jest oczywiście sama reputacja, przeliczalna rozmiar ego po bardzo korzystnym kursie ;] Ważniejsza jest aczkolwiek możliwość utrwalania i poszerzania swojej wiedzy w wybranych działkach koderskiej działalności.
Niecały rok temu napisałem tutaj co nieco o tym, dlaczego nie podobają mi się różnego rodzaju “wynalazki statystyczne”, obecnie na forum Warsztatu. Wtedy pomysł usunięcia karmy i licznika postów nie spotkał się z jakimś szerokim poparciem. Pewnie było jeszcze na to za wcześnie. Musiało minąć te kilkanaście miesięcy, żeby pozostali moderatorzy zauważyli w końcu to, że obecność tych śmiesznych cyferek nie powoduje wcale podniesienia jakości forum – wręcz przeciwnie :)
No, ale lepiej późno niż wcale ;> Wczoraj – jako skutek głosowania w gronie moderatorów – zarówno karma, jak i licznik postów zostały usunięte z widoku. Ta pierwsza zniknęła całkowicie, zaś liczbę postów można wciąż obejrzeć w profilu użytkownika. Całkiem rozsądne wyjście, moim skromnym zdaniem.