so’o lamji je jai cinri be sera’a la lojban.

…czyli kilka kolejnych ciekawych rzeczy o lojbanie.

Trzecią notkę o lojbanie zacznę od przypomnienia części tego, o czym wspominałem w pierwszym wpisie. Mam tu na myśli postać “zdań” w lojbanie (bridi), składających się z predykatu (selbri) i określonej liczby argumentów (sumti). Przykładem może być:

mi sampla lo ceirdero

co bardzo dobrze pokazuje, że w lojbanie można mówić o wielu ciekawych rzeczach, jako że znaczenie tego bridi to… ‘Ja programuję shader‘ :) Użyty tu predykat sampla definiuje relację między programistą a pisanym przez niego programem/kodem i umożliwia również podanie trzeciego argumentu (docelowego przeznaczenia tego programu), który tutaj nie został wypełniony. Dwa pierwsze – mi i lo ceirdero – zostały jednak podane, wskakując, odpowiednio, na pierwsze i drugie miejsce predykatu sampla, zgodnie ze zdefiniowanym dla niego porządkiem argumentów, których nie da się dowolnie przestawiać bez zmiany znaczenia. Widać więc, że selbri w lojbanie przypominają funkcje z języków programowania ze wszystkimi parametrami zadeklarowanymi jako opcjonalne.

le tcati kabri
(Źródło obrazka)

Ta analogia jest jednak tylko trochę adekwatna, bo bridi może mieć znacznie bardziej skomplikowaną strukturę niż najbardziej nawet zagnieżdżone wywołanie funkcji. I tak pierwszą ciekawostką jest to, że argumenty (czyli sumti) możemy przestawiać niemal wedle uznania, zachowując to samo znaczenie wypowiedzi. Mogę więc powiedzieć:

lo ceirdero cu se sampla mi

uzyskując coś w rodzaju strony biernej – ‘Shader jest pisany przeze mnie’. Niech ów shader ma w założeniu wykonywać najbardziej typową dla shaderów czynność – czyli wyświetlać imbryczek :) Wiedząc o tym, mogę wypełnić pominięte wcześniej trzecie miejsce sampla:

mi sampla lo ceirdero lonu jarco tu’a le tcati kabri

Mając trzy argumenty mogę z kolei poprzestawiać je w nieco bardziej zakręcony sposób – na przykład tak:

fi lonu jarco tu’a le tcati kabri cu sampla fa mi fe lo ceirdero

Fizycznie żaden argument nie jest tu na swoim miejscu, ale znaczenie pozostaje to samo. Taki zabieg, jak widać, wymagał dodania znaczników fa, fe oraz fi. Przypomina to trochę tzw. argumenty słownikowe w niektórych wysokopoziomowych językach programowania, takich jak Python.

Od znaczników FA niedaleko już z kolei do tzw. etykiet sumti (sumti tcita, zwanych też “tagami modalnymi” – modal tags). Jest to mechanizm umożliwiający dodanie do bridi argumentów, które nie są przewidziane w “deklaracji” selbri. Przykładowo, w naszym predykacie sampla wypełnione są już wszystkie miejsca, ale to nie znaczy wcale, że nie możemy do niego nic dodać. Skoro mówimy o kodowaniu, to naturalne jest chociażby określenie języka, w którym piszemy. Na szczęście odpowiednie miejsce możemy sobie dodać właśnie przy pomocy pewnego sumti tcita – mianowicie bau:

mi sampla lo ceirdero bau la’oi .HLSL.
Piszę shader w języku HLSL.

Możliwych etykiet jest oczywiście mnóstwo. Część z nich wykazuje podobieństwo do przyimków, inne przypominają frazy określające położenie w czasie lub przestrzeni (‘zanim’, ‘po tym jak’, ‘po prawej’, ‘na górze’, itp.), a jeszcze inne opisują bardziej złożone relacje (‘z powodu’, ‘w celu’, ‘z punktu widzenia’, ‘używając’, …), które w zwykłych językach rzadko da się wyrazić jednym słowem.

Ogólny wniosek z tego jest taki, że chociaż bridi w lojbanie i funkcje w językach programowania są ideowo do siebie zbliżone, to te pierwsze wykazują znacznie większą elastyczność. Nie powinno być to zresztą specjalnie zaskakujące – w końcu mówimy o języku naturalnym dla ludzi (głównie), a nie o kodzie dla kompilatorów :)

Uwaga ogólna: ze względu na oczywisty brak miejsca nie mogę wyjaśniać każdej konstrukcji gramatycznej użytej w przykładach. Jeśli chcemy koniecznie poznać znaczenie i funkcje jakiegoś nieznanego słówka, najlepiej wpisać je w słowniku takim jak vlasisku. W tej notce takimi nowymi i pewnie nieznanymi słowami są np. cu, nu, tu’a i la’oi.

Be Sociable, Share!

• 
• 

Be Sociable, Share!

• 
• 

• Tweet
•