Przesłanianie kontra nadpisywanie
2008-02-14 19:08Jednym ze swego rodzaju kruczków programowania obiektowego jest różnica między przesłanianiem (hide) a nadpisywaniem (override) metod w klasach pochodnych. Niby nic w tym trudnego, dopóki nie uświadomimy sobie, że metody wirtualne – w przeciwieństwie do zwykłych – mogą podlegać obu tym procesom i że w ich przypadku różnią się one w dość istotny sposób.
Jeśli mianowicie mamy jakąś metodę wirtualną w klasie bazowej, to w klasie pochodnej teoretycznie możemy ją zarówno nadpisać, jak i przesłonić. Gdy zdecydujemy się na to pierwsze wyjście, wówczas nasz obiekt staje się polimorficzny. Posługując się wskaźnikiem lub referencją do obiektu klasy bazowej tak naprawdę możemy operować na obiekcie klasy pochodnej, a wywołując metodę wirtualną nie wiemy, która jej wersja będzie użyta. Wiemy jedynie, że będzie to ta “właściwa” (z klasy, do której należy nasz obiekt). No cóż, to podstawa OOP-u, jakkolwiekby na to nie patrzeć :)
- // klasa bazowa
- class CBase { public: virtual void Foo() { /* ... */ } };
- // klasa pochodna
- class CDerived : public CFoo
- {
- public:
- // nadpisana metoda
- void Foo() { /* ... */ }
- };
Nie zawsze jednak musi tak być. Jeżeli metodę wirtualną się przesłoni, wtedy nic takiego nie zadziała i zostanie wywołana wersja z klasy bazowej. Typ obiektu nie zostanie bowiem rozpoznany w trakcie działania programu, a całe wywołanie będzie zapisane “na sztywno” w wynikowym kodzie. W gruncie rzeczy będzie tak samo, jakbyśmy przesłoni dowolną inną (niewirtualną) metodę.
O ile oczywiście możemy, bowiem w C++ metody wirtualnej przesłonić się po prostu nie da. Nadpisywanie jest po prostu wykonywane automatycznie i nie można z niego zrezygnować. W innych językach (jak w Delphi i C#) wymaga ono słowa kluczowego override. Tam też metody wirtualne można przesłaniać, stosując modyfikatory – odpowiednio reintroduce i new.
Żeby było zabawniej, przesłanianie i nadpisywanie może występować dla tej samej metody w tej samej hierarchii dziedziczenia. Metoda wirtualna zdefiniowana w klasie A może być na przykład nadpisywana w kolejnych klasach pochodnych A1, A2, A3, itd. I nagle w klasie B zostanie ona przesłonięta. Ba, ta przesłonięta wersja sama może być wirtualna i nadpisywana w dalszych klasach pochodnych: B1, B2, B3, …
Nie spotyka się tego często, jako że podobne wielopiętrowe drzewa dziedziczenia są rzadkie (i takie być powinny). Warto jednak o tym wiedzieć, bo nigdy nie wiadomo, kiedy podobny kruczek przybierze w naszym kodzie postać wielkiego kruka i zacznie nas dziobać zagadkowymi błędami ;]
Recent posts
